Je bent lang genoeg op internet om te weten dat niets van je privégegevens of alles wat je online doet privé is. Maar sommige technieken die bedoeld zijn om je online te volgen, zijn erger dan andere. In het licht van de recente wijzigingen in het trackingbeleid van Google voor verschillende apparaten, wilden we het met je hebben over fingerprinting – Wat is dat? Wat maakt het een van de meest invasieve vormen van online tracking? En wat kun je doen om fingerprinting te voorkomen?
Blijf altijd privé online
Bescherm je online gegevens en houd je online activiteiten privé metWat betekent fingerprinting?
In de technische wereld kom je niet ver zonder definities. Dus laten we daarmee beginnen. Wat betekent fingerprinting nou precies?
Fingerprinting is een speciale, geavanceerde online trackingmethode die internetgebruikers identificeert en volgt op basis van de unieke kenmerken van hun apparaten en surfgedrag. De techniek bestaat uit het passief verzamelen van meerdere soorten gegevens die, als ze gecombineerd worden, een unieke “vingerafdruk” van elk afzonderlijk apparaat maken die vervolgens kan worden gebruikt voor een groot aantal doeleinden – van fraudepreventie tot reclame.
Welke gegevens verzamelt fingerprinting precies?
De volgende logische vraag is dus: wat voor soort informatie verzamelt fingerprinting over jou en je apparaten?
Bij fingerprinting worden meerdere gegevenspunten over de gebruiker en zijn apparaten verzameld, waaronder:
- Browsertype en -versie.
- Besturingssysteem en geïnstalleerde plugins.
- Schermresolutie en kleurdiepte.
- Lettertypen en taalinstellingen.
- Tijdzone en IP-adres.
Al deze informatie wordt vervolgens zorgvuldig gecombineerd tot een unieke vingerafdruk van elk afzonderlijk apparaat en de gebruiker, die vervolgens kan worden gebruikt voor een groot aantal taken.
Waarin verschilt fingerprinting van cookies?
Je denkt misschien: is dit niet gewoon hetzelfde als wat cookies doen?
Fingerprinting lijkt enigszins op cookies – een andere vorm van invasieve online tracking. Fingerprinting is echter iets agressiever en invasiever. Terwijl traditionele cookies gegevens direct op het apparaat van de gebruiker opslaan en kunnen worden gewist of zelfs geblokkeerd, verzamelt fingerprinting informatie passief, zonder dat de gebruiker het weet, en dit type gegevensverzameling kan niet gemakkelijk worden getraceerd, gecontroleerd of geblokkeerd.
Hier is een vergelijkingstabel om te laten zien hoe verschillend de twee echt zijn:
Waar wordt fingerprinting voor gebruikt
Het is veilig om te zeggen dat fingerprinting zo’n beetje online tracking op steroïden is zonder bekende manieren om het te blokkeren of te controleren. Dus het zal wel ergens goed voor zijn, toch?
Hoewel er legitieme toepassingen zijn voor fingerprinting, vertrouwen steeds meer organisaties en grote techbedrijven op fingerprinting om gebruikers beter te kunnen volgen, vooral nu gebruikers veel bewuster zijn en zelfs cookies kunnen weigeren.
Hier zijn enkele van de meest voorkomende toepassingen van apparaat-fingerprinting:
1. Adverteren
In tegenstelling tot traditionele trackingmethoden kunnen gebruikers en hun gedrag met fingerprinting op meerdere apparaten worden gevolgd, wat deze techniek bijzonder aantrekkelijk maakt voor bedrijven, adverteerders en gegevensmakelaars.
2. Fraudepreventie
Een van de meer heilzame toepassingen van fingerprinting is fraudedetectie en -preventie, waarmee nepaccounts, botverkeer of ongeautoriseerde toegang tot gevoelige accounts van gebruikers kan worden geïdentificeerd, opgespoord en voorkomen.
3. Website analytics
Website-eigenaren gebruiken fingerprinting om apparaattypes en gebruikersgedrag te identificeren om hun websites beter te optimaliseren en af te stemmen op de behoeften van een gebruiker.
4. Abonnementenbeheer
Abonnementsdiensten, zoals streamingplatforms en apps, gebruiken fingerprinting om het aantal apparaten te beperken waarop je je account kunt gebruiken en om beperkingen af te dwingen.
5. Bewaking
Rechtshandhavingsinstanties kunnen fingerprinting gebruiken om onderzoeken uit te voeren, regelgeving af te dwingen of bepaalde gebruikersacties online te volgen.
Waarom is fingerprinting een belangrijke oorzaak van bezorgdheid over online privacy?
Nu steeds meer bedrijven en organisaties overstappen op het gebruik van fingerprinting, vooral wanneer deze worden ondersteund door Big Tech-bedrijven zoals Google, waardoor gebruikers veel grondiger kunnen worden gevolgd dan met traditionele middelen, wordt de verspreiding van fingerprinting een belangrijke reden voor bezorgdheid over online privacy. En daar is een goede reden voor. Of moeten we zeggen: redenen:
- Het is moeilijk op te sporen en te vermijden en werkt passief op meerdere apparaten, diensten en browsersessies.
- Een enkele fingerprint kan de gebruiker volgen op meerdere websites, diensten en online sessies en zo veel gedetailleerdere profielen creëren dan ooit tevoren.
- In tegenstelling tot zelfs cookies kan fingerprinting worden gebruikt om een bepaalde gebruiker te identificeren.
- Fingerprinting omzeilt sommige privacymaatregelen, zelfs als gebruikers actief stappen ondernemen om ze af te dwingen.
- Er is geen toestemming voor nodig.
- Het verhoogt ook de kans op misbruik en risico’s van gegevens, als ze uitlekken, in verkeerde handen vallen en gebruikt worden voor verwoestende phishing-aanvallen, oplichting en online fraude.
Wat kun je doen tegen fingerprinting?
Fingerprinting is een geavanceerde trackingtechniek die vrij moeilijk volledig te blokkeren is. Het enige wat je op dit moment kunt doen, is stappen ondernemen om je online blootstelling te minimaliseren en een aantal belangrijke componenten weg te nemen die bij fingerprinting worden gebruikt. Dit zijn de voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om fingerprinting tegen te gaan:
1. Gebruik een VPN
2. Gebruik op privacy gerichte browsers
Sommige online browsers zoals Firefox, Tor of Brave zijn ontworpen met anti-trackingtechnologie, waardoor het voor websites en online organisaties moeilijker wordt om je te volgen.
3. Gebruik anti-vingerafdruk browserextensies
Sommige browserextensies zijn speciaal gemaakt om fingerprinting in browsers tegen te gaan. Door deze toe te voegen en continu te gebruiken in je browser kun je de omvang van de gegevens die bedrijven over je kunnen verzamelen beperken.
4. Houd je aan de standaard browserconfiguraties
Hoe meer je je online ervaring aanpast, tot aan de thema’s die je in je browser gebruikt, hoe identificeerbaarder je online wordt. Vasthouden aan de standaardinstellingen loont dus.
5. Schakel onnodige functies uit
Functies zoals WebRTC of WebGL in je browser kunnen je online ervaring verbeteren, maar ze geven ook extra informatie over jou en je apparaat door aan de websites die je bezoekt. Door ze uit te schakelen kun je je online privacy verbeteren.
6. JavaScript waar mogelijk blokkeren
Fingerprinting is sterk afhankelijk van het gebruik van JavaScript-code om informatie over jou te verzamelen. Gelukkig kun je met de meeste moderne browsers JavaScript uitschakelen in de instellingen en op die manier het volgen beperken. Dit kan echter ook grote gevolgen hebben voor je online surfgedrag.
De strijd voor online privacy begint met het voorkomen van fingerprinting
Fingerprinting is een van de meest invasieve manieren waarop je online gevolgd wordt. Het werkt stilletjes op de achtergrond en maakt gebruik van unieke kenmerken van je apparaat en surfgedrag om je overal te traceren. Uitzetten? Dat gaat niet. Gewoon geen toestemming geven, zoals je dat bij cookies kunt doen? Ook niet.
Gelukkig kun je jezelf wel tegen fingerprinting beschermen. Een geavanceerde bescherming voor tracking en fingerprinting is bijvoorbeeld een combinatie van het gebruik van een VPN, overstappen op privacyvriendelijke browsers zoals Brave of Tor, en onnodige functies zoals JavaScript uit te schakelen. Op die manier kun je een deel van je privacy terugwinnen. Het is misschien niet perfect, maar elke stap telt om jezelf beter te beschermen tegen fingerprinting.