Wat is een Trojaans virus?

Je hebt waarschijnlijk vast wel een gehoord van het verhaal over het Trojaanse paard dat leidde tot de val van Troje. Kun je je voorstellen dat zo’n gek verhaal vandaag de dag ook nog zou kunnen gebeuren? En dat jij dan degene bent die erin trapt? Je zult echt niet de eerste zijn die het overkomt. De beroemde Griekse mythe leeft namelijk voort in de vorm van het Trojaanse virus.

Ging het in de mythe over een groot hout paard dat vol tegenstanders zat, nu hebben we het over iets dat je compleet over het hoofd kan zien (in tegenstelling tot een groot houten paard dus). Het enige wat het moderne paard van Troje nodig heeft om schade aan te richten, is slechte bescherming van jouw online omgeving.

Online bescherming is tegenwoordig belangrijker dan ooit. Bijna alles online kunnen doen is niet alleen comfortabel, het nodigt ook een nieuw niveau van cybergevaar uit dat al jarenlang in opkomst is. En een van de meest voorkomende bedreigingen die je online kunt tegenkomen, is het Trojaanse virus waar we het net over hadden. Dus laten we er in dit artikel eens flink over uitweiden: wat is een Trojaans virus, wat het kan doen en hoe kun je jezelf ertegen beschermen?

Het Trojaanse virus begrijpen

Een Trojaans virus, ook wel simpelweg Trojan genoemd, is een type kwaadaardige software die zichzelf vermomt als legitieme of onschadelijke software, met de bedoeling gebruikers te misleiden zodat zij het downloaden en installeren op hun apparaat, zonder te vermoeden dat het om kwaadaardige software gaat.

Zodra je deze vermomde software op je apparaat installeert of zelfs alleen maar downloadt, kan het echte schade aanrichten, variërend van het verstoren van je systeem tot het stelen van je persoonlijke informatie.

In tegenstelling tot gewone computervirussen repliceren Trojaanse paarden zichzelf niet – dat is niet hun kernfunctie. Desalniettemin kunnen ze veel destructiever zijn dan gewone virussen, vanwege de vele kwaadaardige toepassingen die ze kunnen hebben.

Wat zijn de verschillende soorten Trojaanse virussen?

• Backdoor trojan. Dit type trojan geeft de kwaadwillige aanvaller op afstand controle over jouw apparaat, zodat ze er vrijwel alles mee kunnen doen.

 

• Downloader trojan: Zoals de naam al aangeeft, downloadt en installeert dit type nieuwe versies van schadelijke programma’s op het apparaat van het slachtoffer.

 

• Infostealer trojan: Dit type is ontworpen om gegevens te verzamelen van de geïnfecteerde computer, zoals gebruikersaccountinformatie, wachtwoorden en creditcardnummers.

 

• Rootkit trojan: Het is ontworpen om bepaalde objecten of activiteiten in het systeem te verbergen, waardoor ze niet worden gedetecteerd door reguliere anti-malwarescans.

 

• Banker trojan: Richt zich op persoonlijke informatie die wordt gebruikt voor online bankieren en financiële transacties.

 

• DDoS trojan: Dit type voert DDoS-aanvallen uit, die een doelsysteem of netwerk overspoelen met verkeer, waardoor het ontoegankelijk wordt voor gebruikers.

 

• Ransom trojan: Beperkt de toegang tot een computersysteem en eist betaling (losgeld) van de gebruiker om weer toegang te krijgen.

 

• FakeAV trojan: Misleidt de gebruiker door hem te laten geloven dat zijn systeem geïnfecteerd is met malware en lokt hem vervolgens in de val door een nep-antivirusoplossing te laten kopen.

 

• Mobile trojan: Richt zich op mobiele apparaten, steelt informatie of kost gebruikers zelfs geld door ongeautoriseerde premiumteksten of -oproepen te verzenden.

 

• Mailfinder trojan: Verzamelt e-mailadressen van het geïnfecteerde systeem.

Hoe kan je apparaat geïnfecteerd raken met een Trojaans virus?

De manieren om een schadelijke trojan-infectie op te lopen zijn vrijwel hetzelfde als bij alle malware. Dit zijn de meest voorkomende manieren waarop de schadelijke code op je apparaat kan worden geïnstalleerd:
 

• E-mailbijlagen: Trojans kunnen verborgen zitten in bijlagen of links in ogenschijnlijk onschuldige e-mails. Deze methode komt vooral veel voor bij phishing-e-mails die legitieme bronnen nabootsen.

• Schadelijke downloads: Software of media downloaden van onbetrouwbare bronnen of websites kan resulteren in het per ongeluk tegelijkertijd downloaden van een Trojan.

• Valse updates: Pop-ups of meldingen die beweren dat je je software moet bijwerken, vooral als ze op verdachte websites verschijnen, kunnen Trojans zijn die zich voordoen als legitieme updates.

• Drive-by downloads: Simpelweg een gecompromitteerde website bezoeken, zonder zelfs maar ergens op te klikken, kan automatisch een Trojan op je apparaat downloaden.

• Softwarebundeling: Trojans kunnen worden gebundeld met andere software, vooral freeware of shareware. Gebruikers die zich haasten door het installatieproces kunnen de keuze om bepaalde extra “features” of tools uit te schakelen missen, wat kan leiden tot onbedoelde Trojan-installaties.

• Sociale techniek: Door gebruikers te manipuleren om specifieke acties uit te voeren, kunnen aanvallers gebruikers onbewust Trojans laten installeren. Gebruikers kunnen bijvoorbeeld worden misleid om te geloven dat ze een bestand van een collega openen, terwijl het eigenlijk een Trojan is.

• Peer-to-Peer (P2P) bestandsdeling: Het delen of downloaden van bestanden via P2P-netwerken zoals sommige torrentplatforms kan riskant zijn, omdat er geen garantie is dat de bron van het bestand legitiem is.

• Geïnfecteerde verwijderbare media: USB-sticks, SD-kaarten of andere verwijderbare media die zijn gecompromitteerd, kunnen Trojans verspreiden wanneer ze worden aangesloten op een schoon apparaat.

• Schadelijke advertenties: Soms aangeduid als “malvertising,” kunnen aanvallers advertentieruimte kopen op legitieme websites en schadelijke code injecteren die kan leiden tot het downloaden van Trojans.

• Nep- of rogue-apps: Vooral wijdverspreid op mobiele platforms, imiteren rogue-apps legitieme apps, maar zijn ingebed met schadelijke ladingen zoals Trojans.

Hoe weet je of je apparaat een trojan heeft?

Als je vermoedt dat je apparaat mogelijk besmet is geraakt, zijn dit de dingen om op te letten:
 

1. Ongewoon systeemgedrag: Als je apparaat onvoorspelbaar begint te gedragen, vaak crasht of traag wordt, kan het zijn dat er sprake is van een Trojan.

 

2. Onverwachte pop-ups of advertenties: Overmatige pop-up advertenties of nieuwe werkbalken in je browser kunnen duiden op adware, die vaak wordt gebundeld met Trojans.

 

3. Ongeautoriseerde activiteiten: Elke onverwachte computeractiviteit, zoals wachtwoordwijzigingen, onbekende programma’s die starten, of onbekende bestanden die verschijnen, kunnen een teken zijn.

 

4. Beveiligingssoftware uitgeschakeld: Trojans proberen vaak antivirussoftware uit te schakelen. Als je merkt dat je beveiligingssoftware is uitgeschakeld en je hebt dat niet zelf gedaan, wees dan op je hoede.

 

5. Toegenomen netwerkactiviteit: Als de activiteitslampjes van je netwerk overmatig knipperen, zelfs wanneer je het internet niet gebruikt, kan dat een teken zijn dat een Trojan gegevens verzendt.

 

6. Uitgeschakelde functies: Sommige Trojans kunnen specifieke functies op je apparaat uitschakelen, zoals toegang tot je taakbeheer of het configuratiescherm.

 

7. E-mails verzonden zonder jouw kennis: Als contacten je vertellen dat ze vreemde berichten van jou ontvangen, kan het zijn dat een Trojan je systeem gebruikt om spam of phishing e-mails te versturen.

 

8. Slechte systeemprestaties: Onverklaarbare vermindering van de verwerkingssnelheid, frequente bevriezingen of langere opstarttijden kunnen ook aanwijzingen zijn.

 

9. Ongewone schijfactiviteit: Als je harde schijf constant aan het werk is, zelfs wanneer de computer inactief is, kan het zijn dat het een verborgen taak of een Trojan aan het verwerken is.

 

10. Ongeautoriseerde financiële transacties: Sommige Trojans zijn ontworpen om financiële gegevens te stelen. Controleer regelmatig je bankafschriften op ongeautoriseerde activiteit.

Hoe voorkom je dat je een trojan op je apparaat krijgt?

Voorkomen is altijd beter dan genezen, dus tenzij je je apparaat al in de problemen hebt gebracht, zijn dit manieren om te voorkomen dat je ooit een trojan krijgt:

1. Gebruik een antivirusprogramma

Er is geen betere manier om te voorkomen dat malware op je apparaat komt dan het installeren en gebruiken van goede malware-beschermingssoftware. Dit zal trojans identificeren en verwijderen voordat ze schade kunnen veroorzaken.

2. Gebruik VPN Nederland

VPN Nederland kan je misschien niet volledig beschermen tegen malware, maar het kan de mogelijkheid en gevolgen ervan minimaliseren door je online gegevens te versleutelen en je verbinding te beveiligen, zodat niemand je persoonlijke online informatie kan stelen.

3. Wees voorzichtig met e-mailbijlagen

E-mailbijlagen zijn de meest voorkomende manier waarop iemand zijn apparaat kan infecteren met allerlei soorten malware, waaronder trojans. Als de e-mail afkomstig is van een bron die je niet herkent, download dan geen van de bijlagen.

4. Vermijd downloaden van onbetrouwbare bronnen

Is die film echt de moeite waard om je bankgegevens voor te laten stellen? Zo niet, vermijd dan gratis downloads van bronnen die je veiligheid niet kunnen garanderen.

5. Schakel een firewall in

Gebruik en schakel de firewall niet uit die hoogstwaarschijnlijk al op je apparaat is geïnstalleerd.

6. Schakel automatisch afspelen uit

Veel trojans vertrouwen op de functie voor automatisch afspelen om direct hun kwaadaardige activiteiten te starten. Door die functie uit te schakelen, beperk je de mogelijkheid van bedreiging.

7. Gebruik een ad-blocker

Trojans kunnen zich vermommen als pop-ups en aanbiedingen. Door de pop-ups te elimineren, kun je de dreiging van besmetting elimineren.

8. Blijf op de hoogte

De beste bescherming tegen online bedreigingen ben jijzelf. Blijf dus op de hoogte van de beste beveiligingspraktijken en stel jezelf niet in gevaar.

Hoe kom je van een Trojan virus af als je apparaat al is geïnfecteerd?

1. Start in veilige modus.

 

2. Maak een back-up van belangrijke gegevens: Voordat je wijzigingen aanbrengt, zorg ervoor dat je essentiële bestanden back-upt naar een externe harde schijf of cloudopslag. Zorg ervoor dat je geen uitvoerbare bestanden of andere bestanden back-upt die mogelijk besmet zijn.

 

3. Werk je antivirussoftware bij: Als je antivirussoftware hebt geïnstalleerd, zorg er dan voor dat deze up-to-date is met de nieuwste malwaredetecties. Als je er geen hebt, installeer dan een gerenommeerde antivirus-tool.

 

4. Voer een volledige systeemscan uit: Voer een volledige systeemscan uit met behulp van je antivirussoftware. Dit kan even duren, maar het is essentieel om alle schadelijke bestanden te identificeren en te verwijderen.

 

5. Verwijder of zet de Trojan in quarantaine: Zodra de scan is voltooid, zal de software een lijst van gevonden bedreigingen weergeven. Je kunt ervoor kiezen om ze te verwijderen of naar een quarantainemap te verplaatsen.

 

6. Overweeg een malwarescanner voor second opinion: Soms kan een antivirusprogramma iets missen wat een ander kan opsporen. Tools zoals Malwarebytes, HitmanPro of AdwCleaner kunnen handig zijn voor deze secundaire scan.

 

7. Verwijder systeemherstelpunten: Als de Trojan al een tijdje op je apparaat staat, kan deze zich hebben genesteld in een systeemherstelpunt. Om er zeker van te zijn dat het volledig is verdwenen, wil je mogelijk je systeemherstelpunten verwijderen en vervolgens een nieuw, schoon punt aanmaken.

 

8. Werk alle software bij: Zorg ervoor dat al je software en je besturingssysteem zijn bijgewerkt naar de nieuwste versies. Dit beschermt je tegen Trojaans die softwarekwetsbaarheden exploiteren.

 

9. Reset alle wachtwoorden: Na het verwijderen van de Trojan, reset wachtwoorden voor je accounts om veiligheid te garanderen, vooral als je denkt dat er mogelijk gegevens zijn verzonden.

 

10. Houd je apparaat regelmatig in de gaten: Gedurende de komende dagen en weken, houd nauwlettend in de gaten hoe je apparaat presteert en hoe het gaat met je accounts. Als je verdachte activiteiten opmerkt, voer dan een nieuwe scan uit.

 

11. Zoek hulp van een expert: Als je niet zeker bent van het verwijderen van de Trojan of denkt dat deze diep is genesteld, is het mogelijk de moeite waard om professionele hulp of hulp van een deskundige vriend in te schakelen.

Het paard van Troje, daar trap jij toch niet in?

In een tijd waarin technologie ons dagelijks leven domineert, is het cruciaal om onze digitale veiligheid serieus te nemen. Trojaanse virussen kunnen ernstige schade aanrichten aan onze apparaten en persoonlijke gegevens. Gelukkig zijn er stappen die we kunnen nemen om ons tegen deze bedreigingen te beschermen. Het voorkomen van Trojaanse virussen begint bij preventie: het installeren van betrouwbare antivirussoftware, het vermijden van verdachte downloads en het gebruik van een firewall. Een extra beveiligingslaag wordt geboden door VPN’s.