Illegale downloads en streams nemen opnieuw toe, na een langzame en gestage afname in voorgaande jaren. Dat blijkt uit een recent rapport van het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO). De bevindingen tonen aan dat Europeanen in het algemeen in 2022 meer illegaal hebben gestreamd en gedownload dan in 2021. En dat is een onverwachte trendomkering ten opzichte van de succesvolle strijd van de EU in de jaren voor en tijdens Covid.
Houd je online activiteiten anoniem
Laat niemand meer zien wat je online doet met
De huidige situatie van illegale downloads en streaming
In de periode van 2017 tot 2020 is het aantal internetgebruikers dat piraterijbestanden, downloads en illegale streamingdiensten heeft gebruikt, gestaag afgenomen in het algemene landschap van de Europese Unie.
Maar na het einde van de COVID-19-pandemie zijn steeds meer gebruikers in de Unie weer teruggekeerd naar piraterij.
De nieuwste trendanalyse heeft aangetoond dat het gebruik van illegale content van 2021 tot 2022 met 3,3% is toegenomen. Deze trend van gebruikers die teruggaan naar illegale vormen van contentconsumptie blijft groeien.
De populairste soorten illegaal toegankelijke content
Het onderzoek van EUIPO gaat verder in op de soorten illegaal gedownloade content die het meest voorkomen:
- Televisieshows en series vormen de meest voorkomende illegaal gedownloade content, goed voor meer dan 50% van alle illegale downloads en streams.
- Verrassend genoeg wordt 28% van alle illegale content toegeschreven aan publicaties, specifiek manga en Japanse stripboeken, gevolgd door luisterboeken, e-books en wetenschappelijke publicaties.
- Films maken 11% uit van alle illegale downloads.
- 7% gaat naar softwarepiraterij.
- En slechts 6% wordt toegeschreven aan het downloaden van muziek.
2022 heeft een toename gezien in bijna alle vormen van content per hoofd van de bevolking. Zo is piraterij van publicaties met maar liefst 37,1% gestegen, televisieshows zijn met 15,3% gestegen en films met 17,2%. Het enige segment van content dat nog steeds afneemt, is muziek, met -6,0% aan piraterijtarieven per hoofd van de bevolking in 2022.
Nederland: leidend in online piraterij?
Terwijl verschillende vormen van online piraterij gestage groei hebben gezien in bijna alle landen binnen de EU, is er bij Nederland de grootste stijging te zien als het gaat om illegale downloads en streams.
De prominentste manier waarop Nederlandse gebruikers illegale content consumeren, is door het gebruik van IPTV-boxen, waarmee je toegang hebt tot duizenden tv-kanalen en streamingdiensten voor een zeer klein bedrag – meestal goedkoper dan een Netflix-abonnement.
Hoewel de situatie rond het gebruik van illegale IPTV-boxen in Nederland volgens voorzitter van de Stichting BREIN Tim Kuik de afgelopen jaren is verbeterd, blijft het aantal mensen dat gebruik maakt van zo’n kastje nog steeds vrij hoog.
“Het is alsnog vrij slecht, als je bedenkt dat er nog altijd zo’n miljoen gebruikers zijn van illegaal IPTV-aanbod.” zegt Kuik over de huidigesituatie in Nederland
Volgens een rapport van de Audiovisual Anti-Piracy Alliance gebruikt 8,2% van de bevolking illegale IPTV-boxen in Nederland, wat het hoogste aantal in Europa is, gevolgd door Luxemburg met 7,9%, Ierland 7,2% en Malta 7%.
De oorzaken achter de toename van illegaal gebruik van content en downloads
Hoewel het duidelijk is dat het gebruik van illegale bronnen voor content duidelijk is, wordt er nog steeds gedebatteerd over de redenen erachter.
Mark Keuze, hoogleraar mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam, gelooft dat de oorzaak van de stijging te maken heeft met het voortdurend groeiende aanbod van op abonnementen gebaseerde streamingdiensten:
“Het is onbetaalbaar om een abonnement op allerlei diensten te nemen.”
Hij denkt ook dat het te maken heeft met hoe de opkomst van streamingdiensten en nieuwe technologie het gedrag en de consumptie van entertainment van de consument heeft beïnvloed:
“Door streaming is dat veranderd: we moeten alles kunnen zien wanneer we willen. Als je de ene dag iets op de ene dienst wil zien en de volgende dag iets op een andere dienst, is dat niet te betalen. Maar mensen willen niet meer terug naar de oude manier van tv kijken en gaan op zoek naar een andere manier.”
Hierdoor staat de gebruiker voor het dilemma om ofwel niet alles te kunnen zien wat ze willen zien, te veel te betalen voor al hun abonnementen, of voortdurend te moeten switchen tussen tientallen abonnementen elke maand. In dit licht lijkt het abonneren op een IPTV-service die alles in één keer biedt voor een fractie van de prijs, een verleidelijk en betaalbaar aanbod voor de meeste gebruikers.
De juridische gevolgen van illegale content
Met illegale downloads en met name het gebruik van illegale IPTV-boxen die weer toenemen, liggen aanbieders van de boxen natuurlijk onder de loep van de autoriteiten.
In mei 2023, werden er nog vier mensen gearresteerd die een illegale IPTV-service runden in Den Helder. Dat resulteerde in het sluiten van hun diensten en het onmiddelijke verlies van de toegang ertoe voor honderdduizenden lokale abonnees. Ze verloren niet alleen hun films en series, maar ook al het geld dat ze al hadden uitgegeven voor de diensten.
De druk op illegale contentaanbieders en -gebruikers zal de komende maanden en jaren ongetwijfeld toenemen, aangezien de autoriteiten en stichting BREIN niet alleen op providers, maar ook op reguliere gebruikers mikken.
Meer gebruikers zoeken VPN’s voor privacy en als middel tegen geoblocking
Gezien het groeiende gebruik van illegale downloads en de autoriteiten die zowel providers als gebruikers aanpakken, keren steeds meer gebruikers zich tot het gebruik van VPN-technologie.
Aan de ene kant helpen VPN’s de identiteit van de gebruiker te beschermen bij het downloaden of streamen van inhoud van verschillende bronnen.
Maar een interessanter gebruik van VPN-technologie is het omzeilen van regionale beperkingen om meer inhoud te krijgen op hun streamingplatforms zoals Netflix, of toegang te krijgen tot streamingplatforms en uitzendingen die anders niet beschikbaar zouden zijn. Dit wordt momenteel gezien als het beste – en volkomen legale alternatief – voor illegale downloads.
Nederland downloadland
De recente toename van illegale contentdownloads en -streams in Nederland, werpt een zorgwekkende schaduw over het digitale landschap. Maar heel gek is het niet dat Nederland een (illegale) downloadland is geworden. Omdat er zoveel content beschikbaar is, op zoveel verschillende abonnementsstreamingdiensten, is het voor mensen niet meer te betalen om alles te kunnen kijken wat ze willen zien. En terug naar de tv gids, dat wil eigenlijk niemand meer. De illegale IPTV-boxen die content van verschillende streamingsdiensten aanbiedt voor een lage prijs lijkt een prima oplossing. Het probleem is alleen dat dit illegaal is. En dat ook de gebruiker van het kastje consequenties kan ervaren.
Gelukkig is er nog een andere optie om meer content te kunnen bekijken en dat is het gebruik van een VPN. VPN’s bieden toegang tot content van over de hele wereld, maar in tegenstelling tot IPTV-boxen is het inzetten van een VPN compleet legaal. Bovendien kan een VPN ook ingezet worden om je online privacy te beschermen. Twee vliegen in één klap dus.
